مراقبت های بعد از ونیر کامپوزیت دندان

ونیرهای کامپوزیت در مقایسه با ونیرهای سرامیکی یا لمینت، طول عمر کوتاهتر و حساسیت بیشتری به رنگپذیری دارند. بنابراین برای افزایش دوام و حفظ زیبایی ونیرهای کامپوزیت، مراقبتهای ویژهای بعد از نصب آن لازم است. در این مقاله که توسط همکاران دندانپزشک مسواکالا نوشته شده است، نکاتی برای افزایش عمر ونیرهای کامپوزیت را بررسی میکنیم.
فهرست مطالب
چه عواملی بر طول عمر کامپوزیت ونیر تأثیر میگذارند؟
طول عمر کامپوزیت ونیر به چندین عامل مهم بستگی دارد که شامل موارد زیر است:
- برند و کیفیت مواد کامپوزیت: استفاده از برندهای شناخته شده و متریالهای با کیفیت بالا میتواند به طور قابل توجهی عمر مفید ونیرها را افزایش دهد.
- تخصص و مهارت دندانپزشک: تخصص و تجربه دندانپزشک میتواند تأثیر مستقیمی بر طول عمر و زیبایی ونیرها داشته باشد. دندانپزشکان کمتجربه ممکن است ناخواسته به ونیرها آسیب رسانده و کیفیت کار را کاهش دهند، بنابراین انتخاب دندانپزشک متخصص ضروری است.
- روش انجام ونیر کامپوزیت (مستقیم یا غیرمستقیم): کامپوزیت به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود که ونیرهای کامپوزیت غیر مستقیم معمولاً عمر طولانیتری دارند؛ زیرا به دقت در آزمایشگاهها ساخته و تطبیق داده میشوند. این ونیرها استحکام بالاتری دارند و میتوانند فشارهای جویدن را به خوبی تحمل کنند.
- مراقبت های بعد از نصب ونیر کامپوزیت دندان: مراقبتهای مناسب بعد از نصب کامپوزیت ونیر برای افزایش طول عمر آنها حیاتی است. با مسواکالا همراه باشید تا در ادامه به توضیح و بررسی این مراقبتها بپزدازیم.
درخشانی دندانهایتان را با بلیچینگ دنتیلایت، در خانه و بدون نیاز به دندانپزشک یا ساخت قالب، به دست آورید. این محصول خانگی با فرمولاسیون پیشرفته خود نتایجی برابر با بلیچنگ های مطب را ارائه میدهد و دارای تاییدیه سازمان غذا و دارو است تا شما با خیال راحت بتوانید از آن استفاده کنید.
مراقبت های بعد از کامپوزیت ونیر دندان
نگهداری از ونیر کامپوزیت، چندان پیچیده یا دشوار نیست، اما نیازمند رعایت برخی اصول بهداشتی و مراقبتی است. پس از نصب کامپوزیت دندان، دو نوع مراقبت مورد نیاز است:
- مراقبتهای کوتاه مدت
- مراقبتهای بلند مدت
انجام صحیح مراقبتهای اولیه یا کوتاه مدت به حفظ شکل و ظاهر کامپوزیت کمک کرده و ماندگاری آن را افزایش میدهد. در ادامه، تمام روشهای مراقب کوتاهمدت و بلندمدت را بررسی میکنیم.
مراقبتهای بعد از کامپوزیت دندان در روز های اول
مراقبتهای پس از کامپوزیت ونیر دندان در هفته اول بسیار مهم است تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود و ماندگاری و زیبایی ونیرها حفظ شود.
۱. پرهیز از مصرف غذاها و نوشیدنیهای رنگی: در اوایل کامپوزیت دندان، ونیرهای کامپوزیت نسبت به تغییر رنگ کمی حساس هستند به همین دلیل توصیه میشود تا چند روز از مصرف مواد غذایی رنگی مانند قهوه، چای، شراب قرمز و نوشابههای تیره خودداری کنید؛ به طور کلی، بهتر است مصرف این نوع مواد را به حداقل برسانید تا از تغییر رنگ ونیرها جلوگیری شود.


۲. پرهیز از مصرف غذاهای سفت و چسبنده: در روزهای اول پس از نصب کامپوزیت ونیر، باید از خوردن غذاهای سفت و چسبنده (مثل آدامس) پرهیز کنید. این غذاها میتوانند به ونیرهای تازه آسیب بزنند یا باعث جابجایی آنها شوند. اگر هنگام نصب ونیر کامپوزیت از بیحسی موضعی استفاده کردید، تا زمان از بین رفتن اثر آن، فقط مایعات و غذاهای نرم مصرف کنید؛ زیرا فرد به دلیل بی حسی، سفتی غذاها و نحوه گاز گرفتن را به درستی متوجه نمیشود و ممکن است با فشار زیاد به کامپوزیت ها آسیب برساند.
۳. پرهیز از مصرف مسواک و نخ دندان در ۲۴ ساعت اول: با وجود اهمیت بالای مسواک زدن و استفاده از نخ دندان پس از هر وعده غذایی برای پیشگیری از تجمع پلاک و جرم بین دندانها، توصیه میشود تا ۲۴ ساعت پس از نصب ونیر کامپوزیت از استفاده از مسواک و نخ دندان خودداری کنید. بعد از روز اول میتوانید از یک مسواک نرم با حرکت دایرهای برای تمیز کردن روکشها و اطراف خطوط لثه استفاده کنید. همچنین در استفاده از نخ دندان محتاط باشید.
۴. انجام چکاپ های اولیه توسط دندانپزشک: در روزهای اولیه پس از نصب ونیر کامپوزیت، ممکن است کمی حساسیت یا درد خفیف در دندان ها تجربه کنید که معمولاً طی چند روز از بین میرود. با این حال، اگر درد یا ناراحتی غیرعادی، مشکل در جویدن یا احساس تیزی در سطح ونیرها احساس کردید، باید فوراً برای بررسی وضعیت و انجام اصلاحات به دندانپزشک مراجعه کنید.

۵. عدم استفاده از محصولات سفید کننده دندان: یکی از مراقبتهای اولیه پس از نصب کامپوزیت ونیر دندان، پرهیز از استفاده از هر نوع ماده سفیدکننده دندان است. این محصولات میتوانند به مواد دارای خاصیت باندینگی (چسب) که برای متصل کردن ونیر ها به دندان استفاده میشود، آسیب برسانند.
۶. پرهیز از نوشیدن الکل: در روزهای اول پس از نصب ونیر، مصرف الکل توصیه نمیشود و حتی پس از آن نیز باید به شدت محدود گردد.

۷. پرهیز از مصرف نوشیدنی های خیلی سرد یا گرم: پس از نصب کامپوزیت ونیر، باید از مصرف نوشیدنیهای خیلی سرد یا گرم خودداری کنید تا دندانهایی که پس از نصب ونیر حساسشدهاند، آسیب نبینند و ناراحتی ایجاد نشود.
۸. پرهیز از عادت های مضر: از عادتهای مضر مانند دندانقروچه یا جویدن ناخن و اشیاء سخت خودداری کنید؛ زیرا میتواند به ونیرهای تازه آسیب برساند. اگر دندان قروچه میکنید، تا زمان درمان آن حتما از محافظ دندان استفاده کنید.
۹. قرقره با آب نمک: برای کاهش تورم میتوانید از قرقره آب نمک استفاده کنید.
مراقبتهای بعد از کامپوزیت دندان در طولانیمدت
برخلاف باور عمومی که مراقبت های بعد از نصب کامپوزیت دندان را تنها به دوره اولیه محدود میدانند، حفظ زیبایی و دوام ونیرها نیازمند مراقبت مداوم و درازمدت است. ونیرها ممکن است در بهترین حالت تا ۷ سال دوام بیاورند، اما با رعایت نکاتی که در ادامه ذکر خواهیم کرد، میتوان این مدت را افزایش داد.
۱. رعایت بهداشت دهان و دندان به صورت منظم: رعایت بهداشت دهان و دندان برای افزایش دوام ونیر کامپوزیت ها و همچنین سالم نگه داشتن دندانها و لثهها از اهمیت بسیاری بالایی برخوردار است.
۲. رعایت روتین مسواک زدن: پس از نصب ونیر کامپوزیت، مسواک زدن به شیوه صحیح بسیار حیاتی است. باید حداقل ۲ بار در روز با استفاده از مسواک نرم با خمیر دندان فلورایددار غیرساینده، دندان ها را بدون فشار زیاد یا عجله مسواک بزنید. این کار نه تنها در کوتاهمدت، بلکه در درازمدت نیز به حفظ کیفیت و افزایش دوام ونیرها و همچنین به پاک کردن باکتری و پلاک از اطراف دندان ها و لثه ها کمک میکند.

۳. استفاده منظم از نخ دندان: پس از نصب ونیر کامپوزیت، استفاده منظم از نخ دندان نرم و مومدار هر شب قبل از خواب ضروری است تا از تجمع باکتریها و مواد غذایی بین دندان و ونیرها پیشگیری کند. نخ دندان فلورایددار نیز به حفظ سلامت دندانها کمک کرده و خطر آسیب به ونیر ها و لثهها را کاهش میدهد.

۳. استفاده از دهانشویه بدون الکل: استفاده از دهانشویه فاقد الکل پس از نصب ونیر کامپوزیت به کاهش تجمع پلاک و جلوگیری از تشکیل باکتریها کمک میکند.

۴. داشتن رژیم غذایی مناسب:
- پس از نصب ونیر کامپوزیت، توصیه میشود از خوردن مواد غذایی سفت و ترد مانند هویج و سیب خام، مغزیجات یا آبنبات خودداری کنید چون مشابه شکل پایین، میتوانند باعث شکستن ونیرها و ایجاد خراش روی آنها شوند.

- از مصرف غذاهای چسبنده مانند کارامل یا آدامس باید اجتناب کرد چون مشابه تصویر پایین میتوانند باعث جدا شدن ونیر از دندان شوند.

- مواد غذایی دارای رنگدانههای قوی مانند قهوه، چای، انواع توت ها، سس قرمز، زعفران، نوشابه، شراب قرمز و شکلات به دلیل تاثیر در تغییر رنگ ونیرها، باید به حداقل رسانده شوند.
- مصرف نوشیدنیهای الکلی و شیرین نیز باید محدود شود؛ زیرا این مواد میتوانند به کمآبی بدن منجر شده و به سلامت دهان و دندان آسیب برسانند.
- نوشیدنیهای گازدار و آب میوههای صنعتی حاوی اسیدهایی هستند که میتوانند به کامپوزیت دندانها آسیب بزنند؛ بنابراین توصیه میشود مصرف این نوع نوشیدنیها را محدود کنید.
- پس از هر وعده غذایی، نوشیدن آب فراوان توصیه میشود تا به حفظ رطوبت دهان کمک کند و باکتریهای مضر را بشوید.
۴. ترک سیگار و دخانیات: نیکوتین موجود در سیگار و سایر دخانیات به سرعت میتواند باعث تغییر رنگ و لکه شدن ونیر کامپوزیت شود؛ از این رو افرادی که دارای ونیر کامپوزیت هستند، باید استعمال سیگار و دیگر دخانیات را به حداقل برسانند یا کاملاً ترک کنند تا از لکهدار شدن کامپوزیتها جلوگیری شود.
همچنین بخوانید: سفید کردن دندان برای افراد سیگاری
۵. پولیش کامپوزیت ونیر دندان: این فرآیند که معمولاً توسط دندانپزشک و به صورت دورهای انجام میشود، میتواند در حذف رنگدانههای تازه ایجاد شده روی روکشها و بازگرداندن درخشندگی آنها مؤثر باشد. بنابراین توصیه میشود که هر ۶ تا ۱۲ ماه یکبار پولیش انجام شود تا دوام و طول عمر ونیرها افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: پولیش دندان چیست؟ همه چیز درباره فواید و روش های پولیش دندان

۶. ترک عادت دندان قروچه و سایر عادت های مضر: برای حفاظت از ونیر کامپوزیت، ابتدا باید دندان قروچه را درمان کنید، زیرا این عادت میتواند به ونیرها فشار وارد کرده و باعث آسیب دیدگی آنها شود. همچنین، عادات دیگر مانند جویدن اجسام سخت، باز کردن درب بطریها با دندان، یا شکستن دانههای سخت مثل پسته و تخمه با دندانها باید ترک شود. این رفتارها میتوانند به ونیرها آسیب زده و عمر مفید آنها را کاهش دهند.


۷. مراجعه منظم به دندانپزشک: مراجعه منظم به دندانپزشک پس از نصب ونیر کامپوزیت برای حفظ سلامت دهان و دندان و مراقبت از ونیر ضروری است. معاینات دورهای هر ۶ ماه یکبار توسط دندانپزشک، این امکان را میدهد تا مشکلات احتمالی را سریعاً تشخیص دهد و پلاک یا جرم تجمع یافته زیر ونیر را که ممکن است منجر به پوسیدگی شود، پاکسازی کند. این بازدیدهای منظم به حفظ ظاهر و عملکرد ونیرها و پیشگیری از مشکلات بلندمدت کمک شایانی خواهد کرد.
۸. استفاده از محافظ دندان ورزشی: در ورزشهایی که خطر ضربه به دندانها و روکشهای کامپوزیت وجود دارد، استفاده از محافظ دهان ورزشی برای جلوگیری از شکستگی دندانها و ونیرها ضروری است.

لوازم بهداشت دهان و دندان مخصوص کامپوزیت ونیر
مسواک مخصوص کامپوزیت: بهترین نوع مسواک برای دندانهای دارای کامپوزیت باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
- اندازه سر مسواک باید کوچک و متناسب یا سایز دندان های بالا و پایین باشد تا به راحتی بتواند به همه نقاط و شیارها دسترسی کاملی داشته باشد.
- استفاده از برسهای نرم برای جلوگیری از آسیب و خراش به سطح روکشها توصیه میشود. خراش باعث تجمع رنگدانهها و پلاک روی سطح ونیرهای کامپوزیت و در نتیجه تغییر رنگ آنها میشود.
- مسواک ها باید دارای تائیدیه سازمان دندانپزشکی آمریکا (ADA) یا سازمان غذا و دارو باشند.
- استفاده از مسواک برقی برای کامپوزیت ونیرها ضروری نیست، اما میتواند مفید باشد؛ زیرا تمیزکاری دقیقتر و یکنواختتری را ارائه میدهند بدون آنکه فشار بیش از حد به ونیرها وارد شود. در صورت استفاده، بهتر است سرعت پایین و لرزش ملایم انتخاب شود تا دندانها به آرامی تمیز شوند و فشار زیادی به کامپوزیت ها وارد نشود.
نحوه صحیح مسواک زدن روکش کامپوزیت:
برای مسواک زدن کامپوزیت ونیرها به شیوه صحیح، مسواک خود را در زاویه ۴۵ درجه نسبت به خط لثه نگه دارید و از حرکات دایرهای کوتاه و ملایم در امتداد خط لثه استفاده کنید تا پلاکها را از بین ببرید. مراقب باشید که فشار زیادی به دندانها وارد نکنید؛ فشار بیش از حد میتواند به ونیرها آسیب برساند و نیاز به ترمیم پرهزینه را ایجاد کند.
بیشتر بدانید: روش صحیح مسواک زدن؛ نکات و تکنیک های پیشرفته مسواک زدن

- خمیر دندان مخصوص کامپوزیت
خمیردندان مخصوص کامپوزیت باید فاقد مواد ساینده (مثل بیکربنات سدیم) و سفیدکننده (مثل پراکسید هیدروژن) باشد تا از خراشیدگی و تغییر رنگ کامپوزیت جلوگیری کند. استفاده از خمیردندانهایی با فلوراید متعادل توصیه میشود که میتوانند در حفظ سلامت دندانها و پیشگیری از پوسیدگی موثر باشند بدون اینکه به کامپوزیت آسیب بزنند.
- نخ دندان مخصوص کامپوزیت
نخ دندان مخصوص کامپوزیت باید مومدار و نرم باشد تا به راحتی بین دندانها سر بخورد و به کامپوزیتها یا لثه آسیب نرساند. همچنین، نخ دندان حاوی فلوراید، میتواند به حفظ سلامت دندانها و پیشگیری از پوسیدگی کمک کند.
- طرز استفاده از نخ دندان کامپوزیت:
برای استفاده صحیح، نخ دندان را به آرامی بین دندانها حرکت دهید و از فشار زیاد خودداری کنید تا به کامپوزیت آسیب نرسد؛ بهتر است حرکتهای رفت و برگشتی ملایم انجام دهید و نخ دندان را با دقت در تمامی فضاهای بین دندانی و نزدیک به لثهها به کار ببرید.
عوارض رعایت نکردن مراقبت های پس از کامپوزیت ونیر دندان
عدم رعایت مراقبتهای پس از ونیر کامپوزیت میتواند شما را با خطرات زیر مواجه کند:
- افزایش احتمال لکهدار شدن، زرد شدن یا تغییر رنگ ونیر کامپوزیت.
- شکستن، لب پر شدن یا شل شدن و افتادن ونیر از روی دندان.
- پوسیدگی دندان زیر ونیر کامپوزیت و نیاز به ترمیم و جایگزینی ونیر و در نهایت پرداخت هزینههای اضافی
- عفونت لثه به دلیل پوسیدگی دندان زیر کامپوزیت.
- بوی بد دهان ناشی از پوسیدگی دندان زیر کامپوزیت.
- افزایش خطر بیماریهای لثه به دلیل تجمع پلاک و پوسیدگی در امتداد خط لثه.
نتیجه گیری
مراقبتهای صحیح پس از نصب ونیر کامپوزیت، نقشی اساسی در حفظ زیبایی و افزایش طول عمر آنها ایفا میکند. با رعایت بهداشت دهان و دندان، اجتناب از مواد غذایی مضر و مراجعه منظم به دندانپزشک، میتوانید از مشکلاتی مانند تغییر رنگ کامپوزیت ونیر، پوسیدگی دندان زیر ونیر و سایر عوارض جلوگیری کنید.
چقدر با این مراقبتها آشنا بودید و کدام یک را قبلاً امتحان کردهاید؟ لطفا تجربیات و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
همچنین، اگر سوالی دارید، در قسمت کامنتها بپرسید. همکاران دندانپزشک مسواکالا تمام سوالات را طی یک روز کاری پاسخ میدهند.
سؤالات متداول
تا چند ساعت بعد از کامپوزیت نباید چیزی خورد؟
بعد از نصب ونیر کامپوزیت مانعی در خوردن غذاهای نرم و نوشیدنیهای غیراسیدی و بدون رنگ وجود ندارد، تنها لازم است تا زمان از بین رفتن اثر بی حسی، از خوردن غذاهای سفت پرهیز کنید و تا چند روز مواد غذایی رنگدانهدار، مصرف نکنید.
آیا استفاده از مسواک برقی برای ونیر کامپوزیت ایمن است؟
بله، استفاده از مسواک برقی ایمن است، اما مطمئن شوید که از سری نرم استفاده میکنید و به آرامی مسواک میزنید تا فشار زیادی به ونیرها وارد نشود.
چه زمانی باید ونیر کامپوزیت را تعویض کرد؟
عمر متوسط ونیر کامپوزیت بین ۵ تا ۷ سال است، اما با مراقبت مناسب ممکن است بیشتر هم دوام بیاورد. اگر در ظاهر ونیر تغییر رنگ دیدید یا ونیر شکسته یا لق شده است، باید آن را تعویض کنید.
بعد از کامپوزیت چه خمیر دندانی استفاده کنم؟
بهتر است از خمیر دندانهایی استفاده کنید که فاقد مواد ساینده و سفیدکننده هستند. خمیر دندانهایی که حاوی فلوراید هستند و فرمولاسیون ملایمی دارند برای حفظ سلامت ونیرها مناسبتر هستند.
مسواکالا
تمامی محتواهای مجله مسواکالا توسط همکاران دندانپزشک مسواکالا تهیه و نگارش میشوند. در قسمت فروشگاهی مسواکالا نیز محصولات حوزه بهداشت دهان و دندان توسط دندانپزشکان مسواکالا تایید و انتخاب میشوند تا محصولات مورد تایید دندانپزشکان در اختیار مخاطبین قرار بگیرد.
