بهترین مواد پر کننده دندان؛ انواع مواد برای پر کردن دندان و مزایا و معایب آنها

پر کردن دندان نه تنها برای بازیابی عملکرد و زیبایی دندانهای آسیبدیده ضروری است، بلکه در مقابله با پوسیدگی دندان که یکی از شایعترین مشکلات دهانی است، نقش کلیدی ایفا میکند.
امروزه مواد مختلفی برای پر کردن دندان مورد استفاده قرار میگیرند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. این مقاله مسواکالا که توسط همکاران دندانپزشک مسواکالا نوشته شده است، به شما کمک میکند تا با شناخت دقیق انواع مواد پرکننده و ویژگیهای آنها، بهترین ماده پر کننده را برای سلامت و زیبایی دندان های خود انتخاب کنید و به طور مؤثری از پیشرفت آسیبهای ناشی از پوسیدگی جلوگیری نمایید.
پلتفرم مسواکالا شامل طیفی گسترده از محصولات حوزه دهان و دندان میباشد که تماما توسط متخصصان مسواکالا مورد بررسی قرار گرفتهاند تا اصالت و ایمنی آنها تضمین شود.
فهرست مطالب
پر کردن دندان چیست؟
پر کردن دندان یک روش ترمیمی دندانپزشکی است که در آن دندانپزشک بخشهای پوسیده یا آسیبدیده دندان را برداشته و با مواد ترمیمی پر میکند. این روش علاوه بر درمان حفرهها و پوسیدگیها، برای ترمیم دندانهای ترکخورده، شکسته یا فرسوده شده نیز کاربرد دارد. ترمیم دندان به بازیابی استحکام، عملکرد و زیبایی دندان کمک کرده و از پیشرفت بیشتر پوسیدگی جلوگیری میکند.
بیشتر بخوانید: راه های پیشگیری از پوسیدگی دندان
انواع مواد پر کننده دندان
مواد پرکننده دندان بر اساس نوع و اندازه پوسیدگی، بودجه، زمان، دوام و نیازهای زیبایی فرد انتخاب میشوند. این مواد را میتوان به دو روش زیر به کار برد:
- روش مستقیم: قرار دادن مستقیم مواد در حفره دندان
- روش غیرمستقیم: در این روش، یک قالب از دندان ساخته میشود و مواد پرکننده در اطراف فضای قالب قرار میگیرند.
حال که با دو روش پر کردن دندان آشنا شدیم، با مسواکالا همراه باشید تا انواع مواد پر کننده را بررسی کنیم.
انواع مواد پرکننده دندان شامل موارد زیر است که هرکدام را به ترتیب توضیح خواهیم داد:
- آمالگام
- کامپوزیت
- طلا
- سرامیک
- گلاس آینومر
در ادامه، هر یک از موارد بالا را کامل مورد بررسی قرار میدهیم تا شناخت جامعی از این مواد کسب کنید.
۲.۱ پر کننده های آمالگام
یکی از قدیمیترین و رایجترین روشها، پر کردن دندان با آمالگام یا همان پرکردن دندان با مواد سیاه است (به عکس پایین توجه کنید).
آمالگام از ترکیب چندین فلز از جمله جیوه، نقره، مس، قلع و روی ساخته شده است. این ماده به دلیل دوام و استحکام بالا، به خصوص برای پر کردن دندان های عقبی که تحت فشار بیشتری هستند، انتخاب مناسبی است. آمالگام به دلیل هزینه پایین و عمر طولانی، گزینهای اقتصادی برای ترمیم های دندانی به شمار میرود و به ویژه در پر کردن حفرههای عمیق مفید است.

مزایای پر کردن دندان با آمالگام
- هزینه مناسب: آمالگام نسبت به سایر پرکنندههای دندان قیمت پایینتری دارد.
- دوام و ماندگاری طولانی: آمالگام میتواند ۱۰ تا ۱۵ سال یا حتی بیشتر دوام بیاورد که نسبت به سایر مواد پرکننده، مانند کامپوزیتها، سرامیکها و گلاس آینومر، بیشتر عمر میکند.
- مقاومت بالا: آمالگام در برابر فشار جویدن مقاوم است، به خصوص برای دندانهای آسیاب پشتی که به استحکام بیشتری نیاز دارند.
- فرآیند سریع درمان: پرکردن دندان با آمالگام نسبتاً سریع است. معمولاً فقط ۱ جلسه نیاز است که ممکن است بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول بکشد.
معایب پرکردن دندان با آمالگام
- ظاهر غیرطبیعی: رنگ نقرهای آمالگام با رنگ طبیعی دندانها در تضاد است به همین دلیل برای دندانهای جلویی مناسب نیست.
- تیرگی تدریجی: آمالگام ممکن است به مرور زمان تیره شود و این تیرگی میتواند به دندانهای اطراف نیز سرایت کند.
- حساسیت موقتی دندان: پس از ترمیم با آمالگام، دندان ممکن است نسبت به ترکیبات سرد یا گرم موقتاً حساس شود.
- تراش بیشتر دندان: برای جای دادن آمالگام، نیاز است تا فضای بیشتری از داخل دندان تراشیده شود.
- احتمال ترکخوردگی دندان: آمالگام به دلیل ترکیب فلزی، در برابر تغییرات دمایی اقباض و انبساط بیشتری دارد که میتواند منجر به ترک خوردن دندان پر شده شود.
نکته: آمالگام برای کسانی که به دنبال پرکنندههای مقرونبهصرفه و با دوام هستند ایدهآل است؛ اما به دلیل رنگ نقرهایاش، بیشتر برای دندانهای عقبی که کمتر در دید هستند و تأثیری بر ظاهر لبخند نمیگذارند، مناسب است. این ماده به ویژه برای دندانهای آسیاب که فشار زیادی در حین جویدن تحمل میکنند، انتخاب خوبی است. استفاده از آمالگام یا مواد سیاه (در صورت تایید دندانپزشک) به افراد بالای ۶ سال توصیه میشود.
۲.۲ پرکننده های کامپوزیت
پر کردن دندان با کامپوزیت(پر کردن دندان با مواد سفید) به دلیل تناسب رنگی با دندانهای طبیعی، به یکی از محبوبترین روشهای پر کردن دندان تبدیل شده است (به عکس پایین توجه کنید). کامپوزیت نه تنها پوسیدگیها را درمان میکند، بلکه در حفظ زیبایی دندان ها و اصلاح ظاهر لبخند نیز مؤثر است. این ماده به دلیل همخوانی زیبایی با دندانهای دیگر، برای پرکردن دندانهای جلویی و دیگر دندانها، بسته به صلاحدید دندانپزشکتان میتواند گزینه مناسبی است.

مزایای پر کردن دندان با کامپوزیت
- حفظ زیبایی دندان: کامپوزیت به خوبی با رنگ دندانها مطابقت دارد که همین عامل زیبایی طبیعی دندانها را حفظ میکند. کامپوزیتها در درجات رنگی متنوعی موجود هستند که دندانپزشک میتواند بسته به شرایط بیمار و رنگ طبیعی دندانهایش، از آنها استفاده نماید.
- حفظ ساختار دندان: برای پر کردن دندان با مواد سفید، به تراشیدن و حفاری کمتری نیاز است که این باعث میشود مقدار بیشتری از بافت سالم دندان حفظ شود؛ همچنین برای کسانی که از خدمات دندانپزشکی میترسند، گزینهای ایدهآل است.
- اتصال محکم به دندان: کامپوزیت به خوبی به ساختار داخلی دندان میچسبد و اتصال محکمی ایجاد میکند.
- کاربردهای گستردهتر: کامپوزیت علاوه بر پر کردن حفرهها و پوسیدگیها، برای ترمیم دندانهای شکسته، ترک خورده یا ساییده نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
- استفاده در زیباسازی دندانها: کامپوزیت برای زیباسازی دندانها از طریق ونیرهای کامپوزیت نیز استفاده میشود. این ونیرها با پوشاندن سطح جلویی دندان، ظاهری طبیعی و زیبا ایجاد میکنند و میتوانند رنگ، شکل، اندازه، فاصله یا طول دندانها را بهبود بخشند.
معایب پر کردن دندان با کامپوزیت
- دوام کمتر نسبت به دیگر مواد پرکننده: کامپوزیت ها به اندازه پرکنندههای آمالگام، سرامیک یا طلا دوام ندارند و معمولا تا ۷ سال عمر میکنند؛ به همین دلیل، معمولا برای پر کردن حفرههای کوچک و سطحی توصیه میشوند و برای حفرههای عمیق مناسب نیستند.
- زمانبر بودن فرآیند درمان: پرکردن دندان با کامپوزیت زمان بیشتری نسبت به آمالگام میبرد، چون باید مواد را لایهلایه قرار داد و با نور UV یا لیزر سخت کرد. این کار ممکن است بین ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت، بسته به تعداد و اندازه حفرهها، زمان ببرد.
- هزینه بالاتر: هزینه پر کردن دندان با کامپوزیت، گرانتر از آمالگام و گلاس آینومر است.
- احتمال تغییر رنگ: کامپوزیتها ممکن است با گذشت زمان دچار تغییر رنگ شده و لکههایی بر روی سطوح ترمیمها ایجاد شود.
نکته: پر کردن دندان با کامپوزیت، یک گزینه مناسب برای افرادی است که به دنبال جایگزینی برای آمالگامهای سیاه هستند. کامپوزیت به دلیل رنگ هماهنگ با دندانهای طبیعی، برای همه دندان ها و به خصوص دندانهای جلویی انتخاب مناسبی است. با این حال، کامپوزیت به دلیل دوام نسبتاً پایین، عمدتاً برای پر کردن حفرههای کوچک و سطحی توصیه میشود.
۲.۳ پر کننده های طلا
پرکنندههای دندانی طلا به عنوان یکی از گزینههای غیرمستقیم در ترمیم دندان مورد استفاده قرار میگیرند و معمولا برای ترمیمهایی مانند اینلیها، روکشها و بریجهای فیکس استفاده میشوند. این مواد به صورت سفارشی در آزمایشگاه تولید شده و سپس با دقت در دهان بیمار قرار میگیرند که این فرآیند زمان بیشتری در مطب دندانپزشکی میطلبد.
در تصویر پایین، یک نمونه از دندان پرشده با طلا قابل مشاهده است.
طلا به دلیل استحکام بالا و ثبات رنگی، عمر بالایی دارد و گزینهای مناسب برای دندانهایی است که فشار زیادی را تحمل میکنند. این ویژگیها، طلا را به یکی از باکیفیتترین و گرانترین پرکنندههای دندانی تبدیل کرده است.

مزایای پر کردن دندان با طلا
- استحکام و دوام بالا: استحکام طلا بسیار بالا است و تا ۱۵ سال یا بیشتر میتواند عمر کند.
- مقاومت بالا در برابر فشار: طلا به خوبی فشارهای ناشی از جویدن را تحمل میکند و برای تمام دندانها، به ویژه دندانهایی که تحت فشار زیادی قرار دارند (مثل دندانهای آسیاب)، مناسب است.
- مقاومت بالا در برابر ساییدگی: طلا مقاومت بالایی در برابر ساییدگی دارد و به راحتی فرسوده نمیشود.
- ثبات رنگ و زیبایی ماندگار: طلا تغییر رنگ نمیدهد و زیبایی آن در طول زمان حفظ میشود.
- حفظ ساختار دندان: ترمیمهای طلا نسبت به آمالگام، نیاز به تراشیدن کمتری از دندان دارند که این باعث میشود ساختار سالم دندان حفظ شود.
معایب پر کردن دندان با طلا
- هزینه بالا: پر کردن دندان با طلا از تمام روشهای دیگر گرانتر است.
- عدم تطابق رنگ با دندان: رنگ طلا با رنگ دندانهای طبیعی متفاوت است، بنابراین معمولاً برای دندانهای عقبی یا حفرههایی که دیده نمیشوند، استفاده میشود.
- پروسه طولانیتر درمان: پر کردن دندان با طلا نسبت به آمالگام و کامپوزیت زمان بیشتری میبرد و معمولا به دو جلسه ۱ تا ۱.۵ ساعته نیاز است.
نکته: پرکردن دندان با طلا برای کسانی که به دنبال دوام و استحکام بالا هستند و نگران هزینه و زمان نیستند، انتخاب مناسبی است. با این حال، به دلیل تفاوت رنگ طلا با دندانهای طبیعی، اغلب برای دندانهای عقبی که کمتر دیده میشوند توصیه میشود. این ماده به خاطر مقاومت بالا در برابر فشار، برای دندانهای آسیاب با حفره های عمیق، ایدهآل است.
۲.۴ پر کننده های سرامیک
پرکنندههای سرامیکی، از پرسلن ساخته میشوند که به دلیل زیبایی و دوام بالا محبوب هستند. همانطور که در تصویر پایین میبینید، این پرکنندهها بسیار شبیه دندان های طبیعی هستند و به همین دلیل، در صورت تایید دندانپزشکان، برای ترمیم تمامی دندانها انتخاب مناسبی محسوب میشوند.
پرکننده های پرسلنی دندان به صورت غیرمستقیم، یعنی خارج از دهان ساخته شده و سپس در دندان قرار میگیرند.

مزایای پر کردن دندان با سرامیک
- مقاومت بالا در برابر تغییر رنگ: این پرکنندهها در مقابله با لکه و تغییر رنگ، نسبت به پر کننده های کامپوزیتی مقاومت بیشتری دارند؛ به همین دلیل برای تمامی دندان ها مناسب هستند.
- تطابق رنگ با دندان: سرامیک شبیه به رنگ دندان بوده حتی بیشتر از کامپوزیت، در حفظ زیبایی طبیعی دندانها موثر است.
- دوام طولانیمدت: طول عمر پرکنندههای سرامیکی از کامپوزیت و گلاس آینومرها بیشتر است و معمولا تا ۱۵ سال عمر میکنند.
- تحمل فشار بالا: سرامیک نسبت به پرکننده کامپوزیت، تحمل فشار بالاتری دارد و برای پرکردن دندانهای آسیاب عقبی نیز مناسب است.
- استحکام بالا و شکنندگی کمتر: پر کننده سرامیک نسبت به کامپوزیت و گلاس آینومر، شکنندگی کمتر و استحکام بیشتری دارد؛ به همین دلیل برای حفرههای بزرگ و عمیق مناسب هستند.
- کاربردهای گسترده: پرکننده های سرامیک علاوه بر ترمیم پوسیدگیها در ترمیم شکستگیها و ترکهای دندانی نیز کابرد دارند.
- مناسب برای زیباسازی لبخند: سرامیک برای زیباسازی دندانها از طریق ونیرهای پرسلن یا لمینت نیز استفاده میشود. این ونیرها با پوشاندن سطح جلویی دندان، ظاهری طبیعی و زیبا ایجاد میکنند و میتوانند رنگ، شکل، اندازه، فاصله یا طول دندانها را بهبود بخشند.
معایب پرکردن دندان با سرامیک
- مدتزمان درمان طولانیتر: پر کردن دندان با سرامیک نسبت به آمالگام و کامپوزیت زمان بیشتری میبرد و معمولا به دو جلسه ۱ تا ۱.۵ ساعته نیاز است.
- هزینه بالا: قیمت سرامیک نسبت به پرکننده های کامپوزیت،آمالگام و گلاس بیشتر است.
نکته: دندانپزشکان معمولاً سرامیک را برای بیمارانی توصیه میکنند که حفظ ظاهر طبیعی دندانها برایشان اولویت دارد و نگرانی کمتری نسبت به هزینه و زمان دارند. ترمیمهای سرامیکی معمولاً دوام بالا و استحکام قابل قبولی دارند؛ به همین دلیل برای پر کردن حفره های عمیق نیز مناسب هستند.
۲.۵ پر کننده های گلاس آینومر
پرکنندههای گلاس اینومر (پرکنندههای آکریلیکی) که از ترکیب شیشه و مواد اکریلیک ساخته میشوند، به دلیل ظرافت و شکنندگی بالا نسبت به سایر پرکنندهها، بیشتر برای ترمیمهای موقت و سطحی مانند دندانهای شیری کودکان یا بخش هایی از دندان دائمی که کمتر در معرض جویدن و فشار قرار دارد، مناسب هستند. این مواد همرنگ دندان بوده و ظاهری طبیعی ارائه میدهند اما تحمل فشار زیاد را ندارند و دوام آنها معمولاً کمتر از ۵ سال است. یکی از مزایای برجسته گلاس آینومر، آزادسازی فلوراید است که از پوسیدگی بیشتر دندان جلوگیری میکند.
مزایای پر کردن دندان با گلاس آینومر
- تطابق رنگ با دندان: پرکنندههای گلاس آینومر تا حدودی همرنگ دندان هستند و قابلیت تطابق رنگی با دندانهای اطراف دارند (البته معمولاً کیفیت و دقت رنگی آنها به اندازه کامپوزیتها یا سرامیکها نیست.)
- آزادسازی فلوراید: این پرکنندهها فلوراید آزاد میکنند که به پیشگیری از پوسیدگی دندانها کمک میکند.
- فرآیند درمان سریع: پر کننده های گلاس آینومر در کمترین و سریعترین زمان ممکن و در ۱ جلسه انجام میشوند.
معایب پر کردن دندان با گلاس آینومر
- شکنندگی و استحکام کمتر: این پر کنندهها نسبت به سایر پرکنندههای دندان، شکنندهتر و ظریفتر هستند؛ به همین دلیل بیشتر برای ترمیم موقت و سطحی مثل دندانهای شیری کودکان، زیر خط لثه، بین دندانها یا نقاطی که در معرض فشار جویدن قرار ندارند، مناسب هستند.
- طول عمر کوتاهتر: این پرکنندهها تا ۵ سال یا کمتر عمر میکنند و نسبت به سایر پرکنندهها طول عمر کمتری دارند.
بهترین موارد برای پر کردن دندان کدام است؟
انتخاب بهترین ماده برای پر کردن دندان به عوامل مختلفی مانند موقعیت و اندازه حفره، ترجیحات زیبایی، سن، شرایط جسمی، دوام و هزینه بستگی دارد که میتوانید با دندانپزشک خود برای انتخاب بهترین ماده متناسب با شرایطتان مشورت کنید.
معمولا برای پر کردن و ترمیم دندان ها از دو ماده رایج و ارزانتر آمالگام و کامپوزیت استفاده میکنند. آمالگام دوام بالا دارد در حالی که کامپوزیت زیبایی بیشتری دارد. هر دو گزینه مقرونبهصرفه بوده و انتخاب آنها به شرایط خاص هر بیمار بستگی دارد.
نتیجه گیری
طبق مطالب این مقاله که توسط همکاران دندانپزشک مسواکالا نوشته شده است، گزینههای متنوعی برای پر کردن دندان وجود دارد، اما نمیتوان یک ماده خاص را به عنوان بهترین انتخاب برای همه معرفی کرد.
انتخاب مناسبترین ماده پرکننده به شرایط فردی هر بیمار بستگی دارد. اگر نیاز به پر کردن دندان دارید، مهم است که با دندانپزشک خود مشورت کنید تا با توجه به وضعیت خاص شما، بهترین ماده را برای پر کردن دندان شما انتخاب خواهد کرد.
سؤالات متداول
آیا پرکننده های آمالگام ایمن هستند؟
آمالگام، ماده پرکننده دندانی متشکل از نقره، مس، قلع و جیوه است که به دلیل استحکام، دوام و خواص ضدباکتریاییاش در دندانپزشکی شناخته شده است. گرچه نگرانیهایی در مورد خاصیت سمی جیوه وجود دارد، تحقیقات نشان دادهاند که میزان جیوه آزادشده از آمالگام کمتر از حد مجاز است و برای اکثر بیماران بیخطر محسوب میشود. واکنشهای حساسیتی به جیوه نادر بوده و و معمولاً تنها در افرادی که به جیوه حساسیت دارند مشاهده میشود. بنابراین، با رعایت استانداردهای بهداشتی، آمالگام همچنان به عنوان یک گزینه ترمیمی مطمئن و مؤثر باقی میماند.
آیا پر کردن دندان، درد دارد؟
یکی از دغدغههای اصلی بیماران درباره پر کردن دندان، ترس از درد است. اگرچه روند درمان ممکن است بر اساس نوع و عمق پوسیدگی متفاوت باشد، استفاده از بیحسی موضعی به طور معمول از احساس درد در طول پروسه جلوگیری میکند. همچنین، بعد از پایان درمان، بیمار ممکن است برای چند روز اول فقط کمی حساسیت در دندان ترمیم شده تجربه کند که این مسئله طبیعی است.
چه زمانی برای پر کردن دندان نیاز به عصب کشی است؟
عصب کشی معمولاً زمانی انجام میشود که عفونت یا چرک به پالپ و ریشههای دندان نفوذ کرده باشد. در این شرایط، دندانپزشک بدون انجام عصب کشی، نمیتواند به درمان ادامه دهد، چرا که عصب کشی باعث رفع کامل عفونت میشود و پس از آن میتوان اقدامات بعدی مانند پر کردن دندان، روکش کردن یا جراحی را انجام داد.
پرکردن دندان با مواد سفید بهتر است یا سیاه؟
آمالگام (ماده سیاه) به دلیل مقاومت بالا، طول عمر زیاد و قیمت مناسب، گزینه مناسبی برای دندانهایی است که تحت فشار بیشتری هستند. با این حال، رنگ آن و محتوای جیوه میتواند برای برخی نگرانکننده باشد. کامپوزیت (ماده سفید) با تطابق رنگی بینظیر و قدرت چسبندگی بالا، برای پر کردن دندانهای جلویی و پشتی مناسب است، اما قیمت آن بالاتر و مقاومت آن کمتر از آمالگام است. انتخاب بین این دو باید با در نظر گرفتن محل دندان، بودجه و ترجیحات زیبایی شناختی بیمار صورت گیرد.
منابع:
- https://www.arthurglosmandds.com/blog/best-dental-filling-for-teeth/
- https://www.broadwayfamilydentalpc.com/blog/what-is-the-best-material-for-dental-fillings/
- https://www.webmd.com/oral-health/dental-health-fillings
- https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/17002-dental-fillings
- https://arvadadentalcenter.com/best-and-worst-dental-fillings/
مسواکالا
تمامی محتواهای مجله مسواکالا توسط همکاران دندانپزشک مسواکالا تهیه و نگارش میشوند. در قسمت فروشگاهی مسواکالا نیز محصولات حوزه بهداشت دهان و دندان توسط دندانپزشکان مسواکالا تایید و انتخاب میشوند تا محصولات مورد تایید دندانپزشکان در اختیار مخاطبین قرار بگیرد.
